Stevige migratieopgave: 'Stilzitten is geen optie'

Net als veel andere gemeenten staat ook Maashorst de komende tijd voor een stevige opgave om migranten onderdak te bieden. Tot aan de zomer moet de gemeente nog woonruimte vinden voor zo'n 60 statushouders. Voor het einde van het jaar moeten er knopen worden doorgehakt over de locaties waar ruim 200 extra vluchtelingen uit Oekraïne kunnen worden ondergebracht. En per 1 oktober 2026 moeten er 1 of meer permanente locaties zijn voor de opvang van asielzoekers.

De opgave waar de gemeente voor staat komt voort uit nieuwe en bestaande wetgeving en uit afspraken met de Rijksoverheid. De taak om statushouders huisvesting te bieden, bestaat al langer. Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne is daar de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne bijgekomen. En met de nieuwe Spreidingswet ligt er nu ook een wettelijke taak voor de opvang van asielzoekers. Hoeveel statushouders, asielzoekers en Oekraïners elke gemeente opvangt, hangt grotendeels af van hoeveel mensen er in een gemeente wonen. Grotere gemeenten moeten meer migranten woonruimte of opvang bieden dan kleinere gemeenten.

Achterstand bij huisvesting statushouders en Oekraïners

Statushouders – asielzoekers die in Nederland een verblijfsvergunning hebben gekregen – worden gekoppeld aan een gemeente. Die is er dan verantwoordelijk voor dat de statushouders passende woonruimte krijgen. Elk half jaar bepaalt de Rijksoverheid hoeveel statushouders elke gemeente een plek moet geven. In de tweede helft van 2023 heeft Maashorst 48 statushouders gehuisvest, 13 minder dan eigenlijk de bedoeling was. Voor de eerste helft van 2024 komen daar nog 62 bij. En binnenkort worden ook de aantallen voor de tweede helft van 2024 bekend. Op dit moment is er plaats voor 187 gevluchte Oekraïners in Maashorst, verdeeld over drie locaties. Dat hadden er eigenlijk 312 moeten zijn. En het moeten er in 2024 nog meer worden. Volgens de afspraken moet Maashorst voor het einde van 2024 onderdak vinden voor 393 ontheemde Oekraïners in totaal.

Permanente locatie voor asielzoekers

Sinds enige tijd vangt het COA 300 asielzoekers op in het Van der Valkhotel. Het Van der Valkhotel is een tijdelijke locatie, die tot 1 oktober 2026 beschikbaar is. In de tussentijd gaat de gemeente op zoek naar een geschikte plek of plekken voor permanente opvang van 341 asielzoekers, het aantal dat Maashorst op basis van de Spreidingswet moet opvangen. 29 van die 341 zijn alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV), die vanwege hun kwetsbaarheid bij voorkeur moeten worden gehuisvest in kleinere woonvoorzieningen.

Uitgangspunten voor de zomer bekend

Het college van Burgemeester en Wethouders moet uiteindelijk de knopen doorhakken als het gaat om opvang en huisvesting van migranten. Maar voor het zover is, doorloopt de gemeente een intensief proces. De gemeenteraad is daarbij actief betrokken. Onlangs gingen gemeenteraadsleden met elkaar in gesprek over dit onderwerp tijdens een raadsinformatieavond. Voor de zomer moet bekend zijn wat de belangrijkste uitgangspunten zijn voor de keuze van de opvanglocaties en wat de planning wordt. De inwoners van Maashorst en allerlei organisaties, zoals bijvoorbeeld de dorpsraden, krijgen daarna de mogelijkheid om mee te denken. Hoe dat eruit gaat zien, wordt voor de zomer duidelijk.

Samen zetten we de schouders eronder

“Het wordt nog een hele kluif.” aldus burgemeester Hans van der Pas. “We nemen onze verantwoordelijkheid om migranten humaan op te vangen, daar is ook de gemeenteraad helder over geweest. Maar we moeten ook rekening houden met de huidige inwoners. De druk op de woningmarkt is groot, en er zijn mensen die al lang wachten op passende huisvesting. Er moet voldoende woonruimte zijn voor alle doelgroepen. En ook de leefbaarheid in de wijken en kernen is belangrijk. Samen zetten we de schouders eronder. Stilzitten is geen optie.”