Aandacht voor ontwikkeling energiesysteem van de toekomst

De gemeenten, provincie, waterschappen, netbeheerder en maatschappelijke partners in de regio Noordoost-Brabant hebben sinds het vaststellen van de Regionale Energiestrategie 1.0 in 2021, de nodige stappen gezet. De doelstelling van RES Noordoost Brabant om in 2030 11% energie te besparen, is met 17,2% behaald. Het doel om 1,6 TWh duurzame energie op te wekken via zon- en windprojecten verwacht de regio richting 2033 te realiseren. Het overvolle elektriciteitsnet, ofwel netcongestie, is een grote uitdaging. De focus van de RES NOB verbreedt daarbij van duurzame opwek en energiebesparing naar de ontwikkeling van een integraal energiesysteem.

Veel zon- en windprojecten in de regio zijn in een volgende projectfase gekomen. Het daadwerkelijk realiseren van deze projecten hangt af van positieve besluitvorming door de gemeenteraden. Dat is een van de conclusies uit de voortgangsrapportage die de RES NOB op 1 juli indiende bij het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie (NP RES). Netcongestie is een belangrijke factor die zorgt voor vertraging in het behalen van de RES-doelen. De RES NOB loopt daarom achter op het behalen van de duurzame opwek doelstelling van 1,6 TWh in 2030. De gemeenten in de regio verwachten dat doel enkele jaren later alsnog te bereiken.

Energiebesparing blijft belangrijk

Voor wat betreft energiebesparing (elektriciteit en warmte) laten de cijfers een besparingspercentage van 17,2% zien ten opzichte van het gebruik in 2017. Zowel bij woningen als bedrijven is het gasverbruik fors gedaald (30,4%), met name als gevolg van de coronapandemie en gestegen energieprijzen. Deze forse afname van het gasverbruik zet de komende jaren naar verwachting niet verder door. Het blijft daarom belangrijk om in te zetten op het besparen van energie. Recent heeft een aantal gemeenten in de regio een samenwerkingsovereenkomst gesloten voor de Meerjarige Collectieve Ontzorging (MCO) als onderdeel van het Nationaal Isolatieprogramma. Samen werken ze aan een ondersteuningsaanbod voor het isoleren van woningen van particuliere huiseigenaren. Het gaat om woningen met een laag energielabel die onder de gemiddelde WOZ-waarde vallen.

Energiesysteem van de toekomst

Vanwege het overvolle elektriciteitsnet gaat de RES niet langer alleen maar om de opwek van duurzame energie, maar ook om het toekomstig energiesysteem. Om vraag en aanbod in balans te brengen, is een bredere aanpak nodig. Andere ontwikkelingen in de regio die energie vragen, zoals woningbouw en de verduurzaming van gebouwen, zijn van cruciaal belang. Afgelopen jaar is de RES NOB daarom gestart met een energiesysteemverkenning. De verkenning bestaat uit een uitgebreide inventarisatie van de huidige en toekomstige vraag naar en aanbod van energie. Dit vormt de basis voor het opstellen van verschillende ontwikkelpaden en toekomstbeelden. Hoeveel duurzame energie en warmte is er nodig in Noordoost-Brabant? Welke bronnen kunnen ingezet worden en wat betekent dat voor de inrichting van de ruimte? Daarna kan de RES NOB inzichtelijk maken welke opties er zijn voor het energiesysteem van de toekomst.

Voortgangsrapportage

Sinds de vaststelling van de RES 1.0 stellen alle RES regio’s iedere twee jaar een voortgangsrapportage op. Op 1 juli 2025 dienden de RES-regio’s hun voortgangsrapportage in bij het (NP RES). De volledige voortgangsrapportage is te lezen op: www.resnoordoostbrabant.nl

In de RES Noordoost Brabant werken tien gemeenten (Bernheze, Boekel, Boxtel, ’s-Hertogenbosch, Land van Cuijk, Maashorst, Meierijstad, Oss, Sint Michielsgestel en Vught), Provincie Noord-Brabant, Waterschappen Aa en Maas en De Dommel, netbeheerder Enexis en maatschappelijke partners samen aan de energietransitie.